کتابشناسی موضوعی و توصیفی آثار دکتر اسلامی ندوشن

کتابشناسی موضوعی و توصیفی آثار دکتر اسلامی ندوشن

حسین مسرّت

این کتابشناسی تنها دربردارندۀ کتاب های نویسنده است .

ادبیّات

آواها و ایماها: تهران: قطره، چاپ هشتم، ۱۳۹۶، وزیری، ۲۴۸ ص، مصوّر.

(مجموعۀ سخنرانی‌ها و گفتار‌ها درزمینۀ ادبیّات معاصر که نویسنده آن را جلد دوم «جام جهان‌بین» می‌داند.)

از رودکی تا بهار: تهران: یزدان، چاپ سوم، ۱۳۹۲، وزیری، ۲ ج، ۳۴۴ + ۳۵۸ ص.

(دربارۀ زندگی و نقد شعر ۲۲ شاعر بزرگ ایرانی و سیری در تاریخ شعر و ادب پارسی)

ایران و جهان از نگاه شاهنامه: تهران: امیرکبیر، چاپ دوم، ۱۳۹۰، وزیری، ۳۴۱ ص.

(شرح، نقد و تفسیر شاهنامه و دریچه‌ای برای آشنایی با جهان‌بینی فردوسی)

تأمّل در حافظ؛ تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ سوم]، ۱۳۹۷، وزیری، ۳۷۳ ص.

(بررسی، نقد و نگرشی نو به هفتادوهفت غزل حافظ دربارۀ تاریخ و فرهنگ ایران)

جام جهان‌بین؛ تهران: قطره، چاپ هشتم، ۱۳۹۷، وزیری، ۴۰۸ ص.

(درزمینۀ نقد ادبی و ادبیّات تطبیقی)

چهار سخنگوی وجدان ایران (فردوسی، مولوی، حافظ و سعدی)، تهران: قطره (ن‍ش‍ر ق‍طره‌‏‫؛ ۳۰۵. هنر و ادبیات ایران‏‫؛ ۷۵.)، چاپ چهاردهم، ۱۳۹۷، وزیری، ۲۵۴ ص.

(مجموعۀ سخنرانی در نقد و گزارش آثار چهار سخنور توانای ادب فارسی)

داستان داستان‌ها، رستم و اسفندیار، تهران: آثار، چاپ یازدهم، ۱۳۹۸، رقعی، ۲۸۰ ص.

(این کتاب در چاپ نخست، ۱۳۵۱، به نام «داستان رستم و اسفندیار» چاپ‌شده بود؛ و نگرشی دارد بر این رزم‌نامه از شاهنامۀ فردوسی. کتاب از سوی مجتمع خدمات بهزیستی نابینایان رودکی در سال ۱۳۷۱ بر روی نوار پیاده شده است.)

دربارۀ رستم و سهراب، تهران: بنیاد شاهنامه، ۱۳۵۳، ۴۶ ص.

(پس‌ازآن در کتاب «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه» آمد.)

زندگی و مرگِ پهلوانان در شاهنامه، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوازدهم، ۱۳۹۹، رقعی، ۳۶۸ ص.

(بررسی زندگی فردوسی و چگونگی سرودن شاهنامه همراه با نقد و بررسی شخصیّت هفت تن از قهرمانان شاهنامه. ترجمۀ فرانسوی کتاب به سال ۱۹۷۲ در دستور کار یونسکو بود، نیز به‌وسیلۀ مجـتمع خدمـات بهـزیستی نابینایان رودکـی در سال ۱۳۷۱ بر روی نوار پیاده شد.)

سرو سایه فکن …؛ به خطّ غلامحسین امیرخانی؛ تذهیب: محمّدرضا هنرور، تهران: فرهنگسرای میردشتی، ویراست دوم،‏‫۱۳۹۶، رحلی، ۱۷۲ ص، مصوّر، رنگی // تهران: یزدان، چاپ هشتم، ۱۳۹۰، وزیری، ۱۵۸ ص.

(دربارۀ جهان‌بینی فردوسی و شاهنامه)

عمر خیّام: هارولد لمب، ترجمه: ماندا [م. ع. اسلامی]، تهران: امیرکبیر؛ فرانکلین، ۱۳۳۶، رقعی، ۲۶۴ ص.

(شرح‌حال عمرخیّام است با نام مستعار «ماندا»)

ماجرای پایان‌ناپذیر حافظ؛ تهران: یزدان، چاپ چهارم، ۱۳۸۸، وزیری، ۳۱۸ ص.

(مجموعه گفتارها در چندوچون شعر و پیام انسانی و اخلاقی حافظ شیرازی)

نامۀ نامور، گزیدۀ شاهنامۀ فردوسی؛ تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ ششم]، ۱۳۹۷، ۸۲۲ ص.

(برگزیده‌ای از شاهنامه به نثر و نظم، همراه با شرح و توصیف)

هست‌نامۀ ایرانسرای فردوسی؛ تهران: ایرانسرای فردوسی، ۱۳۷۷، وزیری، ۵۶ ص.

(دربارۀ انگیزه، اهداف و بیانیّۀ ایرانسرای فردوسی، همراه با گفتارهایی به نثر و نظم دربارۀ شاهنامه)

شعر

باغ سبز عشق (گزیدۀ مثنوی)؛ تهران: یزدان، چاپ دوم، ۱۳۸۴، وزیری، ۹۵۲ ص.

(گزیده، شرح، نقد و تفسیر مثنوی معنوی مولوی، همراه با درنگ در زندگی و اندیشۀ او)

بهار در پاییز؛ سفینۀ ۷۷ رباعی، تهران: انجمن خوشنویسان ایران، ۱۳۸۴، رحلی، ۲۱۰ ص، مصوّر، رنگی، به خطّ غلامحسین امیرخانی // تهران: یزدا، چاپ دوم، ۱۳۸۸، خشتی؛ ۱۶۸ ص، مصوّر، رنگی همراه با لوح فشرده. (با صدای خود شاعر)

(گزیده‌ای از زیباترین چهارگانه‌های دکتر اسلامی)

بیژن و منیژه، مقدّمه، تنظیم و توضیح: م.ع. اسلامی ندوشن، تهران: کلهر (داستان‌های شاهنامه؛ ۳)، به خط: رسول مرادی، ۱۳۹۰، رحلی، ۱۳۶ ص، مصوّر، رنگی.

(مجموعۀ نفیس با تذهیب)

چشمه، تهران: بی‌نا، ۱۳۳۵، رقعی، ۷۳ ص.

(مجموعه شعرهای جوانی اسلامی ندوشن، همراه با اشعار کتاب «گناه»)

درفش کاویان: ضحّاک، فریدون و کاوه، مقدّمه، تنظیم و توضیح: م.ع. اسلامی ندوشن، خط: رسول مرادی؛ انتخاب و تصحیح و ترجمۀ انگلیسی: افضل وثوقی؛ تذهیب: مرضیۀ عرفانی. تهران: کلهر (داستان‌های شاهنامه؛ ‏‫‏۴)، ۱۳۹۰، رحلی، ۴۰ ص، مصوّر.

(مجموعۀ نفیس با تذهیب)

دیدن دگر آموز، شنیدن دگر آموز …، تهـران: امیـرکبیر، چـاپ چهارم، ۱۳۹۰، رقـعی،

۲۲۰ ص.

(گزیدۀ شعرهای علامه محمّد اقبال لاهوری همراه با بررسی زندگی وی)

رستم و اسفندیار، مقدّمه، توضیح و تنظیم: م. ع. اسلامی، خط: رسول مرادی، تهران: کلهر (داستان‌های شاهنامه؛ ۲)، ۱۳۹۲، رحلی، ۲۰۰ ص، مصوّر، رنگی.

(مجموعۀ نفیس به خطّ خوش و تذهیب)

رستم و سهراب، مقدّمه، توضیح و تنظیم: م. ع. اسلامی، خط: رسول مرادی، تهران: کلهر (داستان‌های شاهنامه؛ ۱)، ۱۳۹۰، رحلی، ۱۱۰ + ۱۴ ص، مصوّر، رنگی.

(مجموعۀ نفیس به خطّ خوش و تذهیب)

سرو سخنگو….، تهران: یزدان،۱۳۹۴، وزیری،۱۲۲ ص.

(دربردارندۀ تک‌بیت‌های زیبا و مفهومی از چهار شاعر بزرگ ایران)

عشق در شاهنامه…(زال و رودابه، رستم و تهمینه، سهراب و گردآفرید)؛ مقدّمه، تنظیم و توضیح: م.ع. اسلامی ندوشن؛ خط: رسول مرادی، تهران: کلهر (داستان‌های شاهنامه؛ ‏‫۶)، ‏‫۱۳۹۴.

(مجموعۀ نفیس به خطّ خوش و تذهیب)

گزیدۀ اشعار هنری لانگ فلّو؛ ترجمه: م. ع. اسلامی، تهران: مروارید (م‍جم‍وع‍ۀ‌ ش‍ع‍ر ج‍ه‍ان‌؛ ۲)، چاپ چهارم، ۱۳۸۶، رقعی، ۲۰۱ ص، مصوّر. (دوزبانه)

(برگزیدۀ اشعار ه‍ن‍ری‌ وادزورث لانگ فلّو، شاعر اخلاق‌گرای آمریکایی در سدۀ ۱۹ م.چاپ نخست با ع‍ن‍وان‌ «ب‍ه‍ت‍ری‍ن‌ اش‍ع‍ار ه‍ن‍ری‌ لان‍گ‌ف‍ل‍و» از سوی ان‍ت‍ش‍ارات‌ س‍خ‍ن‌ در س‍ال‌ ۱۳۳۷ م‍ن‍ت‍ش‍ر ش‍ده‌ اس‍ت‌.)

گناه …؛ تهران: بی‌نا، ۱۳۲۹، رقعی، ۶۵ ص.

(نخستین دفتر اشعار جوانی با نام مستعار ماندا [اسلامی ندوشن] که پس‌ازآن پیوست کتاب «چشمه» شد.)

ملال پاریس و برگزیده‌ای از گُل‌های بدی: شارل پیر بودلر؛ ترجمۀ م.ع. اسلامی، تهران: فرهنگ جاوید، چاپ سوم این ناشر، ۱۳۹۷، رقعی، ۳۲۲ ص، مصوّر.

(برگزیده‌ای از شعر و نثر بودلر، شاعر نوپرداز فرانسوی در سدۀ ۱۹ میلادی)

ناردانه‌ها …؛ تهران: حریر، [چاپ چهارم]، ۱۳۸۸، رقعی، ۳۱۶ ص.

(گزیده‌ای از رباعی‌های فارسی همراه با نقد و تفسیر که در حقیقت، چکیده‌ای از مجموع اندیشۀ ادب فارسی است.)

داستان

افسانه و افسون: تهران: جاویدان، چاپ دوم، ۱۳۵۵، رقعی، ۵۱۹ ص.

(نویسنده کتاب را با نام مستعار: م. دیده‌ور چاپ کرده و داستانی بلند دربارۀ زن ایرانی است. کتاب نامبرده به‌وسیلۀ کمیساروف به زبان روسی، به‌وسیلۀ شاراشنیدزه به زبان گرجی و به‌وسیلۀ ویلینوس به زبان لیتوانی چاپ‌شده است.)

پنجره‌های بسته …؛ تهران: توس، چاپ دوم، ۱۳۵۷، رقعی، ۱۳۲ ص.

(دربردارندۀ چند داستان کوتاه که چندتایی دربارۀ ندوشن یزد است. چاپ نخست در مجلات)

نمایش نامه

آنتونیوس و کلئوپاترا: ویلیام شکسپیر، ترجمه: م.ع. اسلامی، تهران: یزدان، چاپ دوّم، ۱۳۷۶، رقعی، ۳۲۱ ص.

(یکی از نمایش‌نامه‌های غم‌انگیز تاریخی و بزرگ شکسپیر و به عبارتی شاعرانه‌ترین اثر او دربارۀ جنگ‌های داخلی روم باستان)

اَبر زمانه و اَبر زلف: تهران: فرهنگ جاوید، چاپ پنجم، ۱۳۹۵، رقعی، ۱۸۴ ص.

(چاپ اوّل با نام مستعار «کُنارنگ» در مجلّۀ راهنمای کتاب و سپس «خواندنی‌ها». نمایشنامه‌ای در چهار پرده بر مبنای رسوایی سال ۱۹۶۱ م در اروپا. در سال ۱۳۴۲ کتاب برگزیدۀ سال از سوی انجمن کتاب بود و به‌وسیلۀ ابراهیم الدّسوقی شتا به زبان عربی و به‌وسیلۀ ردولف گلپکه به آلمانی ترجمه‌شده است.)

اجتماعی

آویزۀ سخن‌ها: تهران: شرکت سهامی انتشار، ۱۳۷۱، رقعی، ۶۴ ص.

(چند گفتار افزوده به کتاب «سخن‌ها را بشنویم» که در چاپ‌های جدید، همراه کتاب شد.)

ایران چه حرفی برای گفتن دارد؟: تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ پانزدهم (چاپ پنجم شرکت انتشار)، ۱۳۹۹، رقعی، ۳۰۲ ص.

(مجموعۀ گفتارها دربارۀ موقعیّت ایران امروز در جهان کنونی. این کتاب در سال ۱۳۸۶ با ترجمۀ زینه جانداسووا، از سوی انتشارات بین‌المللی الهدی‏‫، به زبان روسی چاپ‌شده است.)

ایران را از یاد نبریم به همراه بدنبال سایۀ همای: تهران: یزدان، چاپ چهاردهم، ۱۳۹۶، ۳۲۰ ص.

(مجموعۀ گفتارها دربارۀ ایران و نیازهای فرهنگی آن پیش از ۱۳۵۷ که از چاپ چهارم با کتاب «بدنبال سایۀ همای» همراه شد)

بدنبال سایۀ همای …؛ تهران: توس، چاپ چهاردهم، ۱۳۹۶، ۱۳۱ ص.

(این مجموعه گفتار از چاپ چهارم با کتاب «ایران را از یاد نبریم» همراه شد.)

پیروزی آیندۀ دمکراسی….؛ توماس مان، ترجمه و مؤخّره: م. ع. اسلامی، تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ پنجم]، ۱۳۹۸، رقعی، ۱۷۴ ص.

(پیش‌تر پایان‌نامۀ کارشناسی نویسنده در دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران، در سال ۱۳۲۸ بوده. موضوع، تحلیل فلسفی از نظام دمکراسی در برابر چیرگی نازیسم. همراه با مبادی حقوق انسانی)

دربارۀ آموزش، تهران: توس، چاپ دوم، ۱۳۵۶، رقعی، ۴۷ ص.

(چاپ نخست در مجلات. دربارۀ شیوۀ آموزش در ایران. پس‌ازآن در کتاب «فرهنگ و شبه فرهنگ» آمد.)

دیروز، امروز، فردا، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم، ۱۳۹۶، رقعی، ۲۹۳ ص.

(مجموعۀ گفتارها و گفت‌وشنودهای اجتماعی و سیاسی، دربارۀ مسائل ایران و جهان کنونی)

ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم، تهران: آرمان و یزد، چاپ پنجم، ۱۳۷۶، رقعی، ۲۶۲ ص.

(دربارۀ اوضاع سیاسی اجتماعی کشورهای در حال رشد ازجمله ایران در سال‌های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷)

راه و بی‌راه، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم، ۱۳۹۶، رقعی، ۲۸۸ ص.

(دربردارندۀ گفتارهایی در زمینه‌های اجتماع، مردم، سیاست و مسائل روز ایران و جهان)

سخن‌ها را بشنویم، تهران: یزدان، چاپ دهم، ۱۳۸۷، رقعی، ۲۴۸ + ۶۴ ص.// تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ یازدهم]، ۱۳۹۹، رقعی، ۳۱۲ ص.

(هشداری درزمینۀ مسائل فرهنگی و اجتماعی ایران)

سیمای یک فرهنگ‌مدار: گفت‌وگو با محمّدعلی اسلامی ندوشن، گفت‌وگو کننده: محمّد صادقی، تهران: اتاق آبی‏‫، چاپ دوم، ۱۳۹۸، رقعی، ۹۴ ص.

 (دربردارندۀ دیدگاه‌های فرهنگی دکتر اسلامی ندوشن)

فرهنگ و شبه فرهنگ، تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ پنجم]، ۱۳۹۴، رقعی، ۲۲۰ ص.

(مجموعه گفتارها درزمینۀ فرهنگ و آموزش. کتاب به‌وسیلۀ دکتر ابراهیم الدّسوقی شتا به زبان عربی ترجمه‌شده است.)

کارنامۀ چهل‌ساله …، تهران: یزدان، ۱۳۸۰، وزیری، ۳۵۸ ص.(دو جلد در یک مجلّد)

(گزیده‌ای از نوشته‌ها درزمینۀ اجتماع و فرهنگ.ج‌. ۱. گ‍ف‍ت‍ی‍م‌، ن‍گ‍ف‍ت‍ی‍م‌ از ۱۳۳۷ ت‍ا ۱۳۵۷. ج‌. ۲. ق‍طرۀ‌ ب‍اران‌ از ۱۳۵۷ ت‍ا ۱۳۷۷)

کشور هند و کامن ولث، پایان‌نامۀ دکترای دانشکدۀ حقوق پاریس به راهنمایی خانم دکتر باستی، در ۱۹۵۴ م (به زبان فرانسه)

کلمه‌ها، تهران: واژه‌آرا، سمیر، چاپ دوم، ۱۳۹۰، خشتی، ۴۰۲ ص.(۲ جلد در یک مجلّد)

(جملات کوتاه و مهم برگرفته از نوشته‌ها درزمینۀ ایران، حقوق بشر و اجتماع)

گفتن نتوانیم، نگفتن نتوانیم، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ چهارم، ‏‫۱۳۹۸، رقعی، ۳۰۸ ص.

(مجموعه گفتارهایی هشدار گونه درزمینۀ جامعۀ کنونی ایران)

گفتگوها …؛ تهران: توس، چاپ دوم، ۱۳۵۷، رقعی، ۲۹۳ ص.

(مجموعۀ گفت‌وشنودها که پس‌ازآن در کتابِ گفته‌ها و ناگفته‌ها آمد. چاپ نخست در مجلات بود.)

گفته‌ها و ناگفته‌ها، تهران: یزدان، چاپ سوم، ۱۳۹۸، وزیری، ۲۸۴ ص. // تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم، ۱۳۹۹، رقعی، ۲۸۴ ص.

(مجموعۀ نوزده گفت‌وشنود مطبوعاتی درزمینۀ مسائل اجتماعی و فرهنگی ایران)

گفتیم و نگفتیم؛ تهران: یزدان، ۱۳۶۲، رقعی، ۲۴۸ ص// تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ دوم]، ۱۳۹۹، رقعی، ۱۵۰ ص.

(برگزیده‌ای از نوشته‌های سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۵۷ که پیوست «کارنامۀ چهل‌ساله» شد.)

مرزهای ناپیدا؛ تهران: یزدان، ویرایش دوم، ۱۳۸۹، رقعی، ۳۲۱ ص/ / تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم، ۱۳۹۸، رقعی، ۳۲۳ ص.

(مجموعۀ گفتارها دربارۀ هویّت گذشته و اکنون ایران)

مسئلۀ عقب‌ماندگی؛ تهران: یغما، ۱۳۴۳، وزیری، ۲۴ ص.

(پس‌ازآن در کتاب «به دنبال سایۀ همای» آمد.)

نامه بفرزند؛ پندنامۀ دکتر محمّد‌علی اسلامی ندوشن با یادداشت‌هایی از استادان: غلام‌حسین امیرخانی، اصغر دادبه، محمّدجعفر یاحقی، میر جلال الدّین کزّازی و فریدون مجلسی، به خطّ: غلامحسین امیرخانی و محمود رهبران، تهران: سبزه،۱۳۹۷، رحلی،۴۰ ص، رنگی.

(این نامه که خطاب آن، جوانان ایران است، پیش‌تر در برگ‌ریزان چاپ‌شده بود.)

هشدار روزگار و چند مقالۀ دیگر؛ تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ پنجم، ۱۳۹۸، رقعی، ۲۷۲ ص.

(دربردارندۀ گفتارهای سیاسی اجتماعی دربارۀ روند کنونی اوضاع نگران‌کنندۀ ایران و جهان)

تاریخ

ایران، لوک پیر: تهران: پرواز، ۱۳۷۰، رقعی، ۱۶۷ ص.

(به همراه ترجمۀ نمایشنامۀ «ایرانیان» اثر آسخیلوس «آشیل». دربارۀ جنگ‌های ایران و یونان در زمان هخامنشیان. بنگرید: ایران و یونان)

ایران و تنهائیش: تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ چهارم، ۱۳۹۹، رقعی، ۲۵۳ ص.

(مجموعۀ گفتارهای روشنگرانه و دربردارندۀ نکات تاریخی و فکری ایران. نویسنده‌ آن را ج‍ل‍د دوم‌ «س‍خ‍ن ه‍ا را ب‍ش‍ن‍وی‍م‌» ‌م‍ی داند.)

ایران و یونان در بستر باستان….: تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ چهارم، ۱۳۹۹، رقعی، ۳۲۸ ص.

(دربردارندۀ دو کتاب «ایران، لوک پیر»، دربارۀ ایران کهن و ترجمۀ نمایش «ایرانیان»، اثر آسخیلوس، دربارۀ تراژدی جنگ ایران و یونان و در سرانجام، برابری «ایلیاد» هومر و «شاهنامۀ» فردوسی)

جهاد در اروپا: دوایت. د.آیزنهاور، ترجمۀ: م. ع. اسلامی، تهران: کیهان و فرانکلین، ۱۳۳۵، وزیری، ۳۰۸ ص.

(خاطرات ژنرال آیزنهاور در جنگ دوم جهانی)

روزها (سرگذشت)، تهران: یزدان، چاپ پنجم، ۱۳۹۶، ج ۱، ۲۸۹ ص / ج ۲، ۳۵۷ ص / ج ۳، ۲۷۷ ص / ج ۴، ۳۴۵ ص.

(سرگذشت و یادبوده های نویسنده از ۴ تا ۵۵ سالگی-۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷ ش-در شهرهای ندوشن، یزد، تهران و پاریس)

زندگی، عشق و دیگر هیچ: محمّدعلی اسلامی ندوشن، گفتگوکننده: کریم فیضی، تهران: اطّلاعات، چاپ سوم، ۱۳۹۶(چاپ نخست، ۱۳۸۹)، وزیری، ۵۷۳ ص.

(گفتگویی همه‌جانبه دربارۀ سیر زندگی، تسهیلات و اندیشۀ دکتر اسلامی ندوشن)

شور زندگی …: ایروینگ استون، ترجمه: م.ع اسلامی، تهران: یزدان، چاپ بیستم، ۱۳۹۷، رقعی، ۵۰۶ ص، مصوّر.

(چاپ نخست کتاب در سال ۱۳۳۸ با نام: «سوز زندگی». شرحی است از زندگی ونسان ون گوگ، نگارگر سرشناس هلندی ۱۸۵۳-۱۸۹۰ م.)

شهرزاد قصّه گو، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ پنجم،۱۳۹۶، رقعی،۲۱۲ ص.

(دربردارندۀ گفتارهای گوناگون در سه بخش: شهرزاد قصّه گو که روایتی از تاریخ ایران است. چند گفتار فرهنگی و ادبی و چند گفت‌وگو)

سفرنامه

آزادی مجسّمه: تهران: توس، چاپ سوم، ۱۳۷۳، رقعی، ۲۰۴ ص.

(یادبوده های سفر به آمریکا همراه با یادداشت‌های اجتماعی و سیاسی)

در کشور شوراها…، تهران: یزدان، چاپ سوم، ۱۳۶۳، رقعی، بیست‌وهفت + ۳۴۲ ص، مصوّر.

(یادداشت‌های سفر نویسنده به ازبکستان، تاجیکستان و روسیه در پاییز سال ۱۳۵۲٫ در زمان اتّحاد جماهیر شوروی. این کتاب به‌وسیلۀ یونس جعفری به زبان اردو ترجمه‌شده است.)

صفیر سیمرغ …، تهران: یزدان، چاپ ششم، ۱۳۸۱، رقعی، ۴۸۸ ص.

(یادداشت‌های سفر نویسنده به گوشه و کنار ایران و جهان)

کارنامۀ سفر چین، تهران: شرکت سهامی انتشار، [چاپ پنجم]، ۱۳۹۹، رقعی، ۵۵۸ ص، مصوّر.

(یادداشت ها و یادبوده های دو سفر نویسنده به کشور چین در دو برهه از تاریخ این کشور در سال‌های ۱۳۵۴ و ۱۳۷۲ ش)

مجموعه ها

ارمغان ایرانی: ترجمه از انگلیسی: مهدی افشار، ترجمه از فرانسوی: مهران دخت ملک، تهران: نغمۀ زندگی، ۱۳۸۶-۱۳۸۵، ۲ ج، ۳۴۰ + ۲۸۰ ص. (دوزبانه)

(مجموعۀ گفتارها و سخنرانی‌های ایرادشدۀ م.ع. اسلامی ندوشن در موضوع‌های گوناگون به زبان‌های فرانسه و انگلیسی)

باران نه، رگبار: تهران، نغمۀ زندگی، [چاپ دوم]، ۱۳۸۲، وزیری، ۲۷۶ ص، مصوّر.

(گزارش ۴۲ کتاب از محمّد علی اسلامی ندوشن)

بازتاب‌ها؛ تهران: آرمان، ۱۳۸۳، وزیری، ۳۰۰ ص.

(نوشته‌های پراکنده در زمینه‌های گوناگون تاریخی، ادبی و فرهنگی، یادبوده ها و سفرنامه)

برگریزان؛ تهران: یزدان،۱۳۹۴، وزیری،۱۶۸ ص.

(دربردارندۀ دو سخنرانی، دو گفت‌وشنود و چهارده گفتار)

دیباچه‌ها (برگرفته از آثار دکتر محمّد علی اسلامی ندوشن)، گردآورنده: حسین مسرّت، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم، ۱۳۹۲، رقعی، ۳۹۶ ص.

 (برگزیده‌ای از دیباچه‌های دکتر اسلامی بر آثار خود)

نوشته‌های بی سرنوشت؛ تهران: یزدا، ویرایش چهارم، ۱۳۸۸، وزیری، ۳۳۶ ص.

(آمیزه‌ای از نوشته‌ها و ترجمه‌های گوناگون درزمینۀ فرهنگ، ادب، تاریخ و یاد بزرگان)

یاد یاران، نامه‌ها، گردآورنده: م.ع.اسلامی ندوشن، تهران: یزدان، ۱۳۹۴، رقعی،۱۳۷ ص، ج ۱٫

(دربردارندۀ نامه‌هایی از بزرگان ادب، فرهنگ، سیاست و اجتماعی به دکتر اسلامی ندوشن)

یگانگی در چندگانگی؛ تهران: آرمان، ۱۳۸۳، وزیری، ۳۱۲ ص.

(نوشته‌های پراکنده از ترجمه و نگارش در موضوع محوری زندگی)