مصاحبه با مرتضی جعفری نُدوشن، رتبه ۴۱ کنکور سراسری

– خودتون رو معرفی کنید ؟
✔سلام و عرض ادب مرتضی جعفری ندوشن

– رتبه کنکورتون؟
✔رتبه ۴۱ کنکور علوم انسانی ۹۷

– چه چیزی بیش از همه در شما انگیزه درس خوندن رو به وجود آورد؟
✔مشکلات خانواده و فوت پدرم!

– الگوی شما چه کسی بود؟
✔خب! اگر بخواهیم الگویمان را از اطرافیان پیدا کنیم مسلماً باید خوب دید! چرا که هر کسی مسلماً در کنار نکات منفی، ویژگی‌های قابل ستایشی هم دارد! برای مثال: در کار و سخت کوشی برادرم و درصبر مادرم! پس به نظرم برای الگو پیدا کردن حتماً نباید به یک شخص رجوع کرد بلکه باید به ویژگی‌های مثبت اشخاص غبطه خورد و درس گرفت! و در آخر اینکه اهل بیت و محبین ایشان را بشناسیم!

– چه کسانی در این موفقیت اثر داشتند؟
✔خدایم، خودم، خانواده یک دوست همدل و همراه و یک راهنما مثل مدیر مدرسه.

– نقش خانواده در موفقیتت چه میزان بوده است؟
✔خانواده هم از لحاظ روحی روانی بسیار امید دهنده بودند و به تک تکشون افتخار می‌کنم.

– سالهای قبل کنکور بر شما چگونه گذشت؟
✔تابستان‌ها را به جز تابستان سال کنکور کار می‌کردم تا در شرایط حاضر مشکلی نداشته باشم و در طول سال تحصیلی هم آهسته و پیوسته مطالعه داشتم.

– تابستانی که کنکور داشتی چه کردی؟
✔بعد از آن استراحت چند روزه بعد از پایان امتحان نهایی، رفته‌رفته مطالعه برای کنکور را به طور جدی شروع کردم.

– آیا مسافرت رفتی؟
✔بله! مطالعه‌ام را در تابستان با زیارت امام رضا علیه السلام شروع کردم و با زیارت ایشان به شکرانه امداد در تابستان امسال به پایان بردم.

– دوره پیش دانشگاهی روزی چند ساعت درس می‌خواندی؟ برنامه درسی‌ات چگونه بود؟
✔صراحتاً میگم که مشاور ویژه یا پشتیبان یا غیره که از او برنامه بگیرم نداشتم و خودم به صورتی‌که دوست داشتم عمل می‌کردم و خدا را شکر از آن نتیجه گرفتم.
ساعت مطالعه هم چه روزهایی که تعطیل بودم چه نبودم به طور متوسط شش ساعت بود که البته در بعضی شرایط وقتی‌ که در خانه بودم یا شرایطی مثل امتحانات مسلماً کمتر بیشتر می‌شد.
البته در تابستان ۷۰ درصد کار را تمام کرده بودند با مطالعه به طور میانگین ۹-۸ ساعت.

– آزمون خاصی شرکت میکردی؟ راضی بودی؟
✔بله شرکت می‌کردم. اصولا آزمون آزمایشی کار خاص و فوق العاده‌ای به جز یادگیری تکنیک‌ها، سنجش آموخته‌ها، تجربه شرایط کنکور، تحلیل اشتباهات و روی برنامه افتادن کارها برای داوطلبان انجام نمیده. آزمون اسمش رو خودشه وسیله‌ی محک! پس آزمون دادن شاید علت لازم برای موفقیت در کنکور باشه ولی کافی نیست!

– نظرتون در مورد دی وی دی ها و سی دی های آموزشی؟
✔قابل استفاده اند در صورت تمکن مالی! نکته اینکه صورت مسئله را پاک نکنیم یعنی هنوز نمی دانیم موضوع مورد بحث در کتاب درسی چیست؟ کجای کتابمان مشکل داریم؟ تسلط داریم یا نه؟ آیا سر کلاس خوب به معلم توجه کرده‌ایم یاد گرفته‌ایم یا نه؟ در این شرایط نه تنها این ابزار به کار نمی‌آید بلکه اسراف است و ولخرجی!

– اوقات فراغتی در پیش دانشگاهی داشتی؟ فیلم، تلویزیون، سریال؟
✔فیلم، تلویزیون، بازی، تفریح و غیره همگی اینها رو به وقتش در برنامه داشتم. چون به نظرم تفریح و گذراندن اوقات بدون کتاب درسی گاهی برای ادامه کار لازم است ولی باید مدیریت شوند و من با اراده‌ام قادر بودم هر زمان بخواهم مدیریتشان کنم.

– رابطه‌ات دراین مدت با گوشی و فضای مجازی چگونه بود؟
✔در تابستان بیشتر از مطالب و فایل‌های آموزشی فضای مجازی استفاده می‌کردم و در طول سال هم از مطالب و امکانات سایت‌های آموزشی استفاده می‌کردم.

– نوروز رو چه کردی؟ کجا درس خوندی؟
✔خوشبختانه با فضایی که مدرسه در طول دوران طلایی نوروز مهیا کرده بود، این مدت را چه در سال سوم چه پیش دانشگاهی بعد از استراحت دو روز، محکم مطالعه کردم.

– بعد از نوروز برنامه خاصی داشتی؟
✔بعد از نوروز هم به خوبی مطالعه داشتم ولی به آن صورت که باید و شاید نه! میتونم بگم بعد از نوروز و به خصوص در طول ماه مبارک رمضان از سایرین عقب افتادم!

-شبیه سازی کنکورها را چگونه بودی؟
✔شبیه سازی کنکور مطابق برنامه خودم [نه چیز دیگر] در شرایط مشابه نتایج کنکور گاهی هم متفاوت با آن انجام دادم و چون در طول تابستان هم نیم نگاهی به آن داشتم کار را تا حدودی در دوران جمع بندی راحت‌تر کرد.

– دو هفته قبل از کنکور؟ حس و حال خاصی داشتی؟ روز قبل کنکور چه کردی؟ استرس داشتی؟
✔در آزمون های آزمایشی اخیر نتیجه قابل قبولی گرفتم ولی شاید گول خوردم و اینکه وقتی قرار است تلاش و شب بیداری‌های خودت، پینه‌های دست پدرت و چشمان ضعیف مادرت در چهار ساعت محک بخورند استرس می‌گیرید دیگر، اینطور نیست!؟ و البته این دلشوره به اندازه‌ی کافی آن لازم است.

– اول تا آخر جلسه کنکور چگونه گذشت؟
✔تنها عاملی که نتیجه کنکورم را خراب کرد چیزی نبود جز بی‌دقتی در دروس فلسفه، عربی و به خصوص محاسبات ساده ریاضی. متاسفانه بسیار بسیار بی‌دقتی کردم! در مجموع کنکور امسال سخت بود ولی خدا را شکر توانستم با وجود سختی سوالات، خودم را گم نکنم؛ کنترل کردم ولی بی‌دقتی هم کردم. و اینکه زیاد به تکنیک‌های مدیریت زمان، زمان نقصانی، ضربدر منفی و سایر تکنیک‌های شناخته شده پایبند نبودم.

– در این مدت چه مشکلاتی در راه درس داشتی؟ فکر می کنی اگر چه مشکلاتی نبود؛ خیلی راحت‌تر و موفق‌تر می بودی؟
✔مشکلات لازمه موفقیت در زندگی و محرک انسان‌ به سوی رفع خواسته‌ها است. من هم در طول این ۴ سال با انواع و اقسام مشکلات روحی و جسمی چه از طرف خودم چه خانواده روبه‌رو بودم ولی همین مشکلات نه تنها مانعی در مسیرم ایجاد نکرد بلکه کمک کننده و انگیزه دهنده به من هم بود؛ مصائب، سرعتم را کند می‌کرد ولی باعث نمی‌شد از حرکت بایستم.

– کلاً نحوه مطالعه هر درس؟
✔به نظرم اکثر دروس رشته انسانی حفظی هستند ولی هر چه هم شما تست بزنی باز هم کمه!من هم هر کتابی را از هرجا حالا چه دوست، آشنا، فامیل، مدرسه، کتابخانه و غیره به دستم می‌رسید اول گزینش می‌کردم و بعد می‌خواندمش! البته اشتباه نشود که هر منبعی خواندنی نیست و گاهی هم مطالعه اضافه و بیهوده نه تنها سودی نمی‌رساند بلکه مضر هم هست.

– شیوه تست زنی؟
✔شیوه خاصی به آن صورت که مرسوم هست که تست زمان‌دار باشد یا اول آموزشی بزنم بعدش امتحانی یا سیر نکاتی که در این باب پیشنهاد می‌شود را نداشتم. خب شاید سوال بشه که زمانت را چطور مدیریت می‌کردی!؟ خب وقتی آدم بتونه سر جلسه آزمون با فهم و منطق خودش آزمون بده و زمانش دستش باشه، دیگه نیازی نیست که تو این مسائل خیلی ریز بشه! البته اگر گاهی در این موضوع دچار مشکل می‌شدم روشم را عوض می‌کردم.

– افراد مختلفی به خصوص کنکوری‌های آینده دارند این مصاحبه را می‌خوانند. اگر بخواهی توصیه‌ای درسی و کنکوری کنی چه نکاتی براشون میگی؟
✔موفقیت در کنکور رمز ندارد! چرا بعضی‌ها انقدر کسب نتیجه خوب در کنکور را آرمانی می کنند!؟ وقتی که شما عقل داری، چشم و گوش داری پس خوب فکر کن، اراده کن و خوب گوش کن[اما نه هر چیزی را] پس از این لحاظ مشکلی با برتر‌ها نداری! پس به نظرم موفقیت در کنکور رمز نمی‌خواهد تلاش می‌خواهد، اراده می خواهد سختی کشیدن و شب بیدار ماندن می‌خواهد. این از مقدماتش و در ادامه اگر با مشکل مواجه شدید آنوقت مشاوره تخصصی و ابزار آموزشی وارد قضیه می‌شوند.
پس اول اراده و تلاش خودت و پشتیبانی خانواده، دوم توکل بر خدا، سوم سپردن نتیجه کار و نه خودِکار به خداوند متعال، چهارم راضی بودن به حکمت خداوند و شکر او.

چرا رشته انسانی؟
– الان بازار تجربی داغ است و پزشکی؛ و شما پزشک نشده‌اید، نظرتون در این مورد؟ آیا زندگی ادامه داره؟
✔خب هرکس باید بره دنبال علاقه و طبق استعدادش با عشق درس بخونه و البته نگاهی به بازار کار داشته باشه. خیلی دلم میسوزه برای افرادی که استعداد هاشون در رشته تجربی سوخت! از طرفی هم متاسفم برای خانواده‌هاشون! آینده‌ی افراد جامعه همان رویای دکتر شدن در دوران کودکی نیست! در این زمینه حرف برای گفتن زیاد است، بوده و خواهد بود و ترجیح میدم در این زمینه حرفی نزنم چرا که رشته علوم انسانی به قول یکی از دوستان ما مظلوم واقع شده!
چه چشم پاسخ است ازین دریچه‌های بسته‌ات
برو که هیچ‌کس ندا به گوش کر نمی‌زند

– بهترین درصد؟
✔علوم اجتماعی، درصد ۹۵

چه مدرسه‌ای درس خوندی؟
✔دبیرستان نمونه دولتی بانو درخشنده صراف.

-نقش مدرسه و معلیمن در موفقیت؟
✔مسلماً مدیر مدرسه و معاونین و البته بعضی از دبیران محترم همانند چراغ راه مسیر کنکور هستند. ناگفته نماند به بعضی افراد به دید یک معلم ساده در سطح کتاب درسی نباید نگریست. معلم یعنی کسی که از هر لحاظ اخلاقی، علمی، فرهنگی و سایر زمینه‌ها معلم باشد.

-به نظرت اگر مثلا یک مدرسه دیگر بودی چه میزان از این موفقیت حاصل نمی شد؟
✔نمیدونم ولی این رو میدونم عامل اصلی موفقیت در کنکور تلاش آدم است و بعد از آن استعداد و امکانات و …

– بخواهی از چند نفر تشکر کنی از چه کسانی خواهد بود؟
✔از دبیر ریاضی سال اول دبیرستان تشکر می‌کنم چرا که با حرف‌های ناامیدکنندشون گرچه باعث سرخوردگی ما شدند ولی در آخر به صلاحمان تمام شد با یک نتیجه دندان شکن و در آخر از مدیر مدرسه‌مان آقای قاسمیان که تنها راهنمای من تو این مسیر بودند نهایت تشکر را دارم.

– چگونه انتخاب رشته خواهی کرد و در این راه چه چیزی رو در نظر داری؟ در آینده مثلا سن ۳۵ سالگی در چه موقعیتی باشی از خودت راضی هستی؟
✔خوب مسلماً در اینجا هم، حرف اول و آخر را علاقه و استعداد آدم می زنه با یه نیم نگاهی به بازار کار و مشاوره با افراد خبره و دانا و البته با تجربه می توان آینده را پیدا کرد. من تحصیل در رشته حقوق در یکی از دانشگاه‌های تهران را برگزیدم!

– دوست داری چه خدمتی در آینده به جامعه انجام بدی؟ فکر میکنی در انتخاب‌هایت چه مقدار باید موفقیت جامعه و چه مقدار موفقیت فردی مدنظر باشه؟ اساساً دغدغه اجتماعی داری؟
✔در مورد آیند‌ه‌ام دوست دارم تا جایی که فکرم میکشه و تلاشم جواب میده در خدمت جامعه‌ام و مخصوصاً قشر ضعیف جامعه باشم. دوست دارم به عنوان مثال وقتی یک ارباب رجوع پیش من میاد و دستای پینه بسته و موهای سفیدش رو میبینم به احترامش بایستم و دست ادب بر سینه بگذارم نه اینکه…!
موفقیت! هر کسی از این کلمه برای خودش تعریفی داره. به نظرم موفقیت به معنای درس خوندن، موفق شدن در کنکور و حتی رتبه یک کنکور گرفتن نیست! تا وقتی که این معلومات و این رتبه‌ها برای جامعه کارساز نباشه و دردی از اطرافیان و محرومان دوا نکنه پوچه و نه موفقیت!
سعدیا گرچه سخندان و مصالح گویی
به عمل کار برآید به سخندانی نیست

– فرار مغزها را شنیده‌ای؟ نظرت در این مورد چیه؟ و آیا قصد ادامه تحصیل در خارج داری؟
[برای این سوال هیچ پاسخی نداشتند!]

– در این سال‌ها اهل کتاب غیر درسی بودی؟ چه کتاب‌هایی تا حالا خوندی؟
✔بله اما نه زیاد. پیشنهاد می‌کنم دانش آموزان اسیر این قفسی که کنکور براشون میسازه نشن؛ دانش آموز باشند به معنای واقعی کلمه!

– کتاب‌های دکتر اسلامی ندوشن رو خوندی؟
✔بله بقول یکی از استادان ادبیات ما محال هست جلد ۱ و ۲ کتاب روزها را بخوانی و دنبال بقیه‌اش نروی! دکتر اسلامی نُدوشن برایم به مانند سرنخی برای مطالعه کتب غیر درسی بود.

– تو مدرسه نظر معلم‌ها و دوستان در مورد ندوشن چی بود؟
✔برای من باعث افتخار بود تا یک معلم یا حالا هر شخصی که نگاهش به پسوند نُدوشن می افتاد یک جورایی مجذوب می‌شد و بلافاصله از من می پرسیدند فلانی ندوشن رو میشناسی؟ خب این باعث افتخاره!

– خاطره‌ای با نام ندوشن داری؟ بهترین خاطره‌ات از ندوشن؟
✔خاطره که زیاده! از درخت‌های پسته و درخت توت سیاه و شلغم‌های زمستون و نون داغ و چای‌های زنجبیل مادربزرگم گرفته تا اسب و گوسفند و موتور یاماها ۸۰ و پدربزرگم و عزاداری و نخل‌برداری و تعزیه خوانی و پرسه زنی در ایام محرم ندوشن و حال هوای ماه رمضان و نماز جمعه و… ندوشن عشق است.

– برای دوران دانشگاه چه چیزی مدنظر داری؟ بجز دانشگاه به فکر فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی هستی؟ و یا نویسندگی، موسیقی، هنر، ادبیات و…؟
✔خب دانشجو اسمش رو خودشه! یعنی شما بروید سراغ معرفت، بروید در بطن کتب و بتوانید مسائل و مباحثی که به طور نظری خوندی را به طور عملی اجرایش کنی! دوست دارم در کنار دروس دانشگاهی روی مسائل اعتقادی، دینی و اخلاقی که واقعا لازمه شناخت پیدا کنم.

– به زودی قرار است از یزد راهی تهران شوی؛ تصورت از این شهر و اینکه به نظرت سال‌های آینده در تهران چگونه خواهد بود؟
✔تصورم مثل کسی است که داره میره سربازی در یک شهر دیگه! خب دانشگاه هم باید مثل سربازی باشه یعنی آدم رو بسازه و فرد بتونه سختی‌هاش رو تحمل کنه و برای خودش مردی بشه.

– تو دوران کنکور بیشتر از همه به چیز فکر می کردی؟
✔بیشتر از همه به این فکر بودم که در درجه اول کاری بکنم حداقل برای پدرم باقیات الصالحات داشته باشم و در دنیا باعث افتخار خانواده و شهرم و کشورم باشم.

– عهد و پیمانی با خدا بستی؟ میشه بگی یا خصوصی است؟ غیر خصوصی‌ها چه بوده؟
✔بله داشتم و اینکه انسان اگر بداند خدایی هست که بصیر است و سمیع است، عهد بستن با او اراده آدم را به اوج میرسونه! و خالی از لطف نمونه که بگم میرزا حسین و علی اذان‌گو زنده‌اند وقصد دارم این سنت حسنه رو تا جایی که برام میسر است ادامه دهم.
نام نیکو گر بماند ز آدمی
به کزو ماند سرای روزگار

– توصیه های غیرکنکوری ات به دانش آموزان کنکوری؟
✔حرف که برای گفتن زیاده ولی باید به دانش آموزان و مخصوصا پدر و مادر هاشون بگم که چشم ها را باید شست جور دیگر باید دید! خودتون باشید! لازم نیست در همه مسائل همرنگ جماعت باشید. از سرزنش دیگران سرخورده نشید و به حرف همه کس اعتماد نکنید و اهمیت ندید. و اینکه به نصیحت‌ها و حرف‌های پدر و مادر و مخصوصاً پدربزرگ و مادربزرگ اهمیت بدین!
نصیحت گوش کن جانا که ازجان دوست‌تر دارند
جوانان سعادتمند پند پیر دانا را

– سخن آخر؟
✔کلام آخر اینکه بنده تا اینجا و در طول تحصیل خودم بودم و خودم! با فکر و برنامه‌های خودم! در این مصاحبه هم سعی کردم خودم باشم. می‌دانم شاید هیچ کدام از روش‌ها و کارهایی که در درس خواندن داشتم درست نباشد و بر خلاف نظرات ولی من با همین روش نتیجه گرفتم و این تجربه شخصی بنده است و منحصربفرد!